Nyob Zoo-น๊อ โยง-สวัสดี
"Nyob Zoo" "น๊อ โยง" "สวัสดี" (ภาษาม้ง) สิ่งที่กำลังจะสูญหายไป
หนังสารคดีเชิงทดลอง เพื่อสะท้อนความเป็นจริงของการหลอมรวมวัฒนธรรม จนไม่มีพื้นที่สำหรับวัฒนธรรมเล็กๆ
- กำกับ และบันทึกภาพ -
ณัฐศักดิ์ วีระนรพานิช
Nyob Zoo-น๊อ โยง-สวัสดี (ณัฐศักดิ์ วีระนรพานิช)
A +++++++++++++++++++++++++++++++
+++++++++++++++++++++++++++++++
+++++++++++++++++++++++++++++++
+++++++++++++++++++++++++++++++
ตอนไปมะละกา เพื่อนชาวมาเลย์ที่เป็นจีนอพยพรุ่นสองรุ่นสามเหมือนเราและยังพูดจีนอยู่บอกว่าเราสามารถออกเสียงคำบางคำได้ชัดมากเพราะเราเป็นจีนอพยพเหมือนกัน แต่เราเป็นรุ่นที่สามแล้ว พูดจีนไม่ได้แล้ว และฟังได้เป็นคำๆที่น้อยมากๆ การได้ยินอะไรแบบนั้นทำให้รู้สึกสองสามอย่าง แต่ที่สำคัญมากๆคือรู้สึกว่า ความเป็นจีนดั้งเดิมของเรา มันไม่เคยมีอยู่เลยจนมีคนมาทัก เป็นอัตลักษณ์ที่ล้างไม่ได้ แต่ก็ไม่ได้รับมาอย่างภาคภูมิ เราเป็นจีนอพยพที่ไม่หลงเหลือรากเดิมอีกแล้ว
มันจึงสะเทือนใจมากที่ดูสารคดีที่ว่าด้วยภาษาม้งในเรื่องนี้ที่ตัวภาษาเป็นภาษาพูดอย่างเดียว จนนคนม้งที่ไปอยุ่เมืองนอกเอาภาษาอังกฟษมาเป็นพื้นสร้างภาษาเขียนของภาษาม้งจากภาษาอังกฤษ แต่ชุมชนคนม้งเมืองไทยรุ่นต่อๆมา ไม่มีใครพูดม้งได้อีกแล้ว เขียนยิ่งแล้วใหญ่ เพราะพวกเขาต้องเรียนไทยทั้งหมด ภาษาไทยเอาไว้ใช้สื่อสารทำมาหากิน ขณะที่ภาษาม้งเป้นเพียงภาษาที่ไว้พูดกันภายใน
การที่ตัวภาษาเองจับต้องไม่ได้ (ไม่มีภาษาเขียน) จนทำให้ต้องยืมภาษาอื่นมาใช้ ก็พูดถึงความไม่มั่นคงของตัวภาษาได้น่าทึ่งแล้ว แต่การที่คนม้งต้องเรียนไทย ลืมม้ง ทั้งเพื่อทำมาหากิน และเลือนอัตลักษณ์เพื่อปรับตัวเข้ากับส้งคม ทำให้ภาษาที่ชายขอบมากๆนี่หลุดไปเป็นชายขอบของชายขอบมากขึ้นไปอีก การสูญสลายของมันถูกคลี่ให้เห็นว่าไม่ใช่เรื่องการหลงลืมวัฒนธรรมเพ้อเจ้อแบบพวกคนชั้นกลางอนุรักษ์นิยมชอบพูดกัน แต่มันคือการดิ้นรนเพื่อเาอตัวรอดในสังคมที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การยื้อรักษามันไว้เป้นเรื่องดีงามแต่ไม่ใช่สิทธิ์ในการชี้หน้าคนอื่น
ชอบมากๆที่ครูพูดว่า หลังจากนี้จะต้องเปิด AEC ต้องเรียนภาษาอื่นๆภาษาม้งที่ไม่ได้ประโยชน์ก็จะมีแต่สาบสูญไป รุ้สึกว่ามันเป็นเรื่องเศร้าที่จำต้องเข้าใจมากๆ
comment โดย Wiwat Filmsick Lertwiwatwongsa
